Boza Booozaa

Bir kitap son cümlesiyle tamamen değişir de bambaşka bir kitap haline gelir mi?

Bu blogda istemediğim kadar Orhan Pamuk'tan bahsediyorum. Son kitabı çıkınca gidip aldım. Hemen de okudum. Başları çok sıkıcı, ortası çok güzel, sonu yine biraz sıkıcı ama son cümlesi mükemmel. Bütün kitabı bambaşka bir şey haline getiriyor.

Tanpınar'ın ışıklı kadınlarını almış Pamuk diye yazmıştım da bence bu sefer tam da doğu hikayesi anlattığı için batı roman geleneğine bir şekilde temas etmiş. Jane Austen Türkiye'de yaşasa herhalde bu kitabı mı yazarmış ne? Boynueğri Abdurrahman Efendi sanki Mrs. Bennet alaturca olmuş. 

Pamuk kendi sınıfının hep altını çizerdi eski romanlarında, burda da sanki komünist olduğu için takdir bekleyen zenginlere benzettim ben kendisini. Fakirlerin neden hep aklı eksik gibi bu romanda? Yine de Pamuk'un bu romanında bir yenilik var. Karakterler fakir olduğu için sanki Münir Özkul-Adile Naşit filmlerinin yarattığı bir sıcaklık var. Ben bu sıcaklığı ilk kez bu romanda hissettim. Diğer Pamuk romanları hep karanlık, düşünceli ve tekinsizdir ya burda Mevlut ve Rayiha'nın çok mutlu ev yaşamlarını içim ısınarak, yer yer kendimi tutamayıp gerçekten gülümseyerek ve kitabı kalbime bastırarak okudum. Pamuk da benim sonucuma varıyor bu romanda, gerçek aşk platonik aşka yeğdir. Birini olduğu gibi sevebilmek insanı çok mutlu eden şeylerin başında gelir. Boşuna mı demiş Sait Faik? 

Kitabı hemen yargılamak istemiyorum, zira Kar kitabında olduğu gibi belki bu kitabı da ileride İstanbul tarihi gibi okumak hoşuma gidebilir. Mevlut ben küçükken babamın ananesinin sokağında kendi yaptığı dondurmaları (iki çeşit; vanilyalı ve çilekli) satan, bana da her zaman sevdiğim çilekliden torpil geçen Kamber Amca'yı çok hatırlattı. O nedenle biraz da kendi çocukluğum gibi okudum kitabı, aslında hiç ilgisi olmamasına rağmen. 

Kitabın anlatımı, her karakterin konuşması hakkında henüz karar vermiş değilim. Ustalık düşüncesi mi yoksa kolaya kaçmak mı emin olamadım. Böyle bir tekniği A visit from Goon Squat kitabında görmüştüm sanırım, ordaki kullanımı daha etkileyiciydi. 

Sonuç olarak abartıldığı kadar sevmedim kitabı ama Rayiha'yı ve Mevlut ile ilişkilerini çok sevdim.